اثر مصرف خوراکی سرشاخه زالزالک بر پاسخ انقباضی و رفع انقباضی وابسته به اندوتلیوم آئورت سینه ای در موش صحرایی دیابتی

هدف: بیماری دیابت قندی با افزایش رخداد بیماری های قلبی- عروقی همراه است. شواهدی مبنی بر اثر ضد دیابتی و بهبود دهندگی عملکرد سیستم قلب و گردش خون در مورد زالزالک وجود دارد، بنابراین در این تحقیق اثر مصرف خوراکی و وابسته به اندوتلیوم سرشاخه این گیاه به مدت 6 هفته بر پاسخ انقباضی و رفع انقباضی آئورت سینه ای ایزوله در مدل تجربی دیابت در موش صحرایی نر بررسی شد. مواد و روش ها: موش های صحرایی نر به پنج گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با گیاه، دیابتی، دیابتی تحت درمان با گیاه و دیابتی تحت درمان با گلیبن کلامید تقسیم شدند. دو گروه تحت تیمار با گیاه نیز پودر سرشاخه این گیاه که با غذای استاندارد موش مخلوط شده بود را با نسبت وزنی 25/6 درصد دریافت نمودند. میزان وزن و گلوکز قبل از کار و در هفته های 3 و 6 پس از کار تعیین شد. در انتها، پاسخ انقباضی حلقه های آئورت سینه ای به کلرور پتاسیم و فنیل افرین و رفع انقباضی به استیل کولین و سدیم نیتروپروسید با استفاده از بساط بافت ایزوله ارزیابی شد. نتایج: میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی تحت تیمار به طور معنی دار کمتر از گروه دیابتی بود (01/0p<). به علاوه، حداکثر پاسخ انقباضی آئورت سینه ای دارای اندوتلیوم در گروه دیابتی تحت درمان با گیاه به کلرور پتاسیم و فنیل افرین به ترتیب به طور غیرمعنی دار و معنی دار (05/0p<) کمتر از گروه دیابتی بود و با حذف اندوتلیوم این تفاوت معنی دار از بین رفت. به علاوه، پاسخ رفع انقباضی حلقه های آئورتی دارای اندوتلیوم به استیل کولین در گروه دیابتی تحت درمان با گیاه در مقایسه با گروه دیابتی تیمار نشده بیشتر و معنی دار بود (05/0p<). در ضمن، هیچ تفاوت معنی دار بین گروه ها از نظر پاسخ رفع انقباضی به سدیم نیتروپروسید مشاهده نشد. نتیجه گیری: تجویز خوراکی و دراز مدت زالزالک از طریق اثرگذاری بر عوامل مرتبط با اندوتلیوم موجب کاهش پاسخ انقباضی و افزایش پاسخ رفع انقباضی در بافت آئورت موش صحرایی دیابتی می شود که این مطلب می تواند در جلوگیری از عوارض عروقی دیابت در دراز مدت سودمند باشد.